Europese Unie

De Connecting Europe Facility (CEF) is een belangrijk financieringsinstrument voor meer groei, banen en concurrentievermogen in Europa. De CEF ondersteunt projecten die zich richten op de ontwikkeling en aanleg van nieuwe en gemoderniseerde infrastructuren in de sectoren transport, telecom en energie.

CEF-programma’s zijn gericht op duurzame investeringen in Europese infrastructuur. De nieuwe CEF (2021 – 2027) zal meer focussen op klimaatverandering, digitale connectiviteit en hernieuwbare elektriciteit.

TEN-T is het beleidsprogramma dat bij CEF Transport hoort. Op het TEN-T-netwerk zijn 9 kernnetwerkcorridors vastgesteld. Dit zijn de belangrijkste transportroutes door Europa over de weg, het water en het spoor, inclusief de belangrijkste (lucht)havens. 3 van de 9 corridors lopen door Nederland.

De Europese Commissie bouwt met CEF Transport aan het kernnetwerk en het uitgebreide transportnetwerk voor goederen en reizigers in Europa. Zo worden de belangrijkste knooppunten, overslagterminals, (lucht)havens en steden verbonden. Binnen de oproepen is steeds meer aandacht voor duurzaam, veilig en slim transport en reizigersvervoer.

CEF Transport en het TEN-T-beleid zijn ontwikkeld om knelpunten in het Europese transportnetwerk op te lossen. Dat kan door:

  • de spoor- en treinsystemen in een grensgebied op elkaar af te stemmen, zodat treinverkeer sneller en gemakkelijker de grens kan passeren;
  • een vaarweg te verbeteren, zodat transport van goederen efficiënter verloopt;
  • innovatie en energiebesparing.

Venlo – voltooiing december 2023


Venlo speelt een belangrijke rol als de ‘extended gate’ van de zeehavens van Rotterdam, Antwerpen en Amsterdam. Als onderdeel van de voorgestelde actie zal de capaciteit aan de waterkant in Venlo worden uitgebreid om multi- en synchromodale overslag te stimuleren. De gemeente Venlo zal de upgrade realiseren in nauwe samenwerking met terminaloperator Hutchison Ports Venlo. Beide hebben een bewezen staat van dienst in complexe infrastructuurprojecten.

Heijen – voltooiing december 2023


De huidige waterafhandelings-faciliteiten op deze belangrijke locatie langs de Maas bereiken hun grenzen. Om verdere groei van wateractiviteiten mogelijk te maken, zal nieuwe openbare infrastructuur worden gerealiseerd. Teunesen Zand en Grint, ervaren in zowel transport door IWW als upgraden van waterinfrastructuur, zullen de upgrade realiseren.

Lanaken – voltooiing december 2021


De maximale capaciteit van de infrastructuur voor waterafhandeling is bereikt. Om de huidige en toekomstige overlading van de zeehavens van Rhombus naar het Europese achterland te waarborgen, wordt de infrastructuur aan het water verbeterd. Wessem Holding zal zijn ervaring gebruiken die is opgedaan bij het succesvol upgraden van de waterkantinfrastructuur in drie binnenhavens om de upgrade te realiseren.

Planmatig kader
Voor de planmatige aanpak is het “global project” ontwikkeld, dit betreft het Ruit-idee (in het Engels Rhombus is Ruit), hieronder weergegeven. Het Rhombus idee biedt de mogelijkheid om projecten in lange termijn ontwikkelingsperspectief te plaatsen en is door nationaal beleid gesteund (Topcorridors). Hierdoor kunnen de projecten ook beter gekoppeld worden aan de TEN-T corridor en krijgt het een Europees accent, wat van belang kan zijn in de CEF. Een ander voordeel van het Rhombus idee is dat ook minder kansrijke projecten door hun samenhang met eerdere projecten een hogere prioriteit krijgen.

Het idee van de Rhombus kan als volgt worden samengevat:

  • Modal shift van weg naar water die bijdraagt aan congestievermindering op de belangrijke Europese (achterland)verbindingen van het TEN-T-kernnetwerk.
  • Grensoverschrijdende benadering NL en B. Ook deel van NRW wordt aangehaakt doordat oostelijk bedieningsgebied van de Maas in NRW ligt.
  • Rhombus biedt kansen voor een robuuster transportsysteem
    • Door ruit-vorm is elke locatie tweezijdig te benaderen
    • Door gestuwde Maas en Albertkanaal kent de Ruit een stabiel waterniveau en is dus minder afhankelijk van lage waterstand
    • Bij 24/7-bediening is de Ruit altijd bereikbaar.
  • Beoogde projecten langs de Ruit dragen bij aan het opwaarderen van de vaarroute naar minimaal Vb (deel is zelfs VI) en rechtvaardigen eerdere EU-investeringen in deze Ruit (verhogen bruggen Albertkanaal)
  • Versterking van de duurzaamheid
    • Een volwaardige Ruit draagt substantieel bij aan modal shift;
    • Projecten langs de Maas dragen ook bij aan hoogwaterbescherming;
    • Beperkte afstanden van de Ruit in combinatie met ‘pendeldienst’-model biedt goede kansen voor het uitrollen van het concept met elektrische en/of H2-schepen
  • Ruit-model ondersteunt mainports én hinterlandhubs. Minder congestie in havens van Rotterdam en Antwerpen; meer lading voor de hinterlandhubs;
  • Integraal model van mind-, soft- en hardware (afvaltransport, Clean Energy Hubs, digitalisering (voorspellen ETA en wachttijden, managementsysteem sluizen en bruggen)
  • Rhombus zorgt voor link tussen Rhine-Alpine- en NorthSea-Med-corridor. Door beperkte afstand tussen Maas in Limburg en Rijn in NRW (50 km ) kan uitwisseling plaatsvinden tussen beiden corridors. Dit versterkt de resilience van beide EU-corridors (TEN-T).
  • Het idee is ook positief voor militair transport (inmiddels ook een van de opgaven van het TEN-T-netwerk) vanuit de zeehavens naar het Duitse achterland. De knooppunten spelen daarin een belangrijke rol.
  • Verdere ondersteuning van de economische ontwikkeling van de knooppunten langs de Ruit.

Overigens, het Rhombus idee is gedeeld met EC TEN-T corridor coördinatoren en met andere relevante partijen in Brussel tijdens de TEN-T fora eind november 2019, daar is contact gelegd met de Belgische overheden ten behoeve van projecten gesitueerd in België.